COVİD-19 - Antikoagülan tedavi rehberi

Değerli Meslektaşlarımız,

Sağlık Bakanlığı tarafından 02.11.2020 tarihinde yayınlanan "Antisitokin-Antiinflamatuar Tedaviler, Koagülopati Yönetimi" rehber güncellemesi ekte olup, kısa özeti aşağıdaki gibidir.

Faydalı olması dileğiyle,

Dr. Onur Turan

COVID-19 SEYRİNDE GELİŞEN HİPERİNFLAMATUVAR YANITIN TEDAVİSİNE YÖNELİK ÖNERİLER

COVID-19 seyrinde doğru zamanda (enfeksiyonun ilk haftasından sonra makrofaj aktivasyon sendromu ya da sitokin fırtınası tablosu), doğru dozlarda verilen anti-inflamatuvar tedavilerin sağkalımı arttırdığı, ARDS ve multi-organ yetersizliği başta olmak üzere ölümcül komplikasyonların gelişmesini engellediği, hastanede yatış süresini kısalttığı anlaşılmıştır.

Farklı nedenlerle gelişebilen ARDS ve sepsis tablolarının seyrinde glukokortikoidlerin ve anti-sitokin tedavilerinin yararlı olabileceğine dair kesin bir veri bulunmamakta ve bu ilaçlar rutin tedavide kullanılmamaktadır.

ARDS tedavisinde randomize kontrollü çalışmalar ile sağkalımı arttırdığı gösterilen tek uygulama akciğer koruyucu mekanik ventilasyondur.

COVID-19 SEYRİNDE KOAGÜLOPATİ YÖNETİMİ

Profilakside önerilen tedavi: DMAH

Ağır dereceli olmayan COVID-19

BKİ (boy-kilo indeksi) <40/kg/m2: Enoksaparin 40mg/gün sc

BKİ >40/kg/m2: Enoksaparin 40mg 2x1 sc

CrCl (kreatinin klirensi) < 30ml/dak.: Enoksaparin önerilmez. Standat heparin önerilir. 5000 U sc 2x1 veya 3 x1

Ağır dereceli COVID-19

CrCl> 30 ml/dak: enoxaparin 40mg 2x1sc / standart heparin 7500 U/; 3x1 (öneri ACF’e ait)

D-Dimer yüksekliğinde (> 2 kat normal yükseklik) venöz tromboembolizm açısından yüksek risklidir ve >45 gün antikoagulan profilaksi önerilmiştir.

TEDAVİ DOZUNDA ANTİKOAGÜLASYON

1. Tromboembolik bir komplikasyon saptanması
2. Çok yüksek olasılıkla tromboembolik komplikasyon durumu var ancak görüntüleme yapılamadığından net ortaya konulamaması; örn. ani ciddi solunum sıkıntısı gelişen olgularda pulmoner emboli düşünülmesi
3. Standart antikoagülasyon rağmen yineleyen kateter / vücut dışı dolaşım yolunda tromboz

Tercih edilen ürün DMAH’dır.

Akut böbrek yetersizliği veya CrCl < 15–30mL/dak: standart heparin önerilir.

ASPİRİN: 100 mg/gün verilmesinin COVID-19’un akciğer hasarı yapıcı etkisini azalttığını ileri süren kontrol grubu olmayan çalışmalar var ancak bunların doğrulanması gerekmektedir.

TROMBOLİTİK TEDAVİ - uygun görüldüğü durumlar;

1. EKG’de ST elevasyonu ile miyokard infarktüsü
2. Akut iskemik inme
3. Hemodinami bozulmasına (sistolik kan basıncı < 90mmHg veya obstruktif şok kliniği) yol açan massif pulmoner emboli

Gebe kadınlarda sadece akut yaşamı tehdit eden hemodinami bozulmasına yol açan pulmoner embolide trombolitik tedavi uygun görülmektedir.

TABURCULUKTA ANTİKOAGÜLAN ÖNERİLERİ

Tromboemboli riski	Düşük risk	Yüksek (D-dimer x 2, hareketsiz, aktif kanser varlığı) risk
Rivaroksaban	31-39 gün	45 gün
Enoksaparin	14-30 gün	45 gün
Aspirin	30 gün

COVID-19 (SARS-CoV-2 ENFEKSİYONU) ANTİSİTOKİN-ANTİİNFLAMATUAR TEDAVİLER, KOAGÜLOPATİ YÖNETİMİ