Verem Farkındalık Haftası Basın Açıklaması
VEREM EĞİTİM VE FARKINDALIK HAFTASI BASIN AÇIKLAMASI
(7-13 Ocak 2024)
Verem (Tüberküloz) hâlâ önemli bir halk sağlığı sorunudur!
Ülkemizde “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” etkinlikleri 1947 yılından itibaren düzenlenmektedir. Her yıl ocak ayının ilk pazar gününü izleyen hafta boyunca verem hastalığı ve bu hastalıkla mücadele hakkında bilgilendirmeler yapılmakta ve kamuoyunun dikkati hastalığa çekilmektedir.
Tüberküloz, ‘Mycobacterium tuberculosis’ isimli bir mikrobun oluşturduğu enfeksiyon hastalığıdır. Önlenebilir ve genellikle tedavi edilebilir bir hastalık olmasına rağmen, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2023 yılı raporuna göre 2022 yılında tüm dünyada koronavirüs hastalığından (COVID-19) sonra tek bir bulaşıcı mikroba bağlı ölümlerde dünyada ikinci sırada yer almış ve AIDS hastalığından ise iki kat daha fazla ölüme neden olmuştur. Her yıl tüm dünyada 10 milyondan fazla insan verem hastalığına yakalanmaya etmektedir. Ülkemizde de 2022 yılı verisi olarak yaklaşık 10 bin verem hastası olduğu bildirilmektedir.
Tüberküloz, en çok akciğerlerde olmak üzere vücudumuzdaki tüm organlarda hastalık yapabilir. Eğer tedavi edilmezse, hastalanan organlarda ağır tahribat yaparak bu organların çalışmasını bozar ve ölüme neden olabilir. Tüberküloz mikrobunun kaynağı, tedavi görmemiş, aktif akciğer veya gırtlak veremi olan hastalardır. Bu hastaların öksürmesi, hapşırması, konuşması ile mikroplar çevre havaya saçılır. Sağlıklı kişilerde havaya saçılmış bu mikropları nefesleriyle alırlar. Bulaşma için genellikle verem hastası bir kişi ile uzun süre birlikte yaşamak gereklidir. En çok hastanın aynı evde yaşadığı kişiler ve yakın çalışma arkadaşlarına bulaşma olmaktadır. Çatal, kaşık, tabak, bardak, giysi gibi eşyalarla bulaşma olmaz.
Eğer bir kişide iki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam çıkarma, kan tükürme, ateş yüksekliği, gece terlemesi, kilo kaybı şikayetlerinin bir veya birkaçı varsa ve verem hastası ile uzun süreli temasta tarif ediyorsa mutlaka verem hastalığı açısından araştırılmak üzere göğüs hastalıkları uzmanına veya verem savaş dispanserine başvurmalıdır. Akciğer grafisi ve balgam incelemesi yapılarak hastalığın tanısı konabilmektedir. Tanı alıp tedavi başlanan hastaların bulaştırıcılığı hızla azalmaktadır. Bu nedenle erken tanı konulması ve tedavinin başarıyla tamamlanması, hastanın iyileşmesini sağladığı gibi toplumda bulaşmayı da önler. Tedavinin eksiksiz olması için tüm tedavi boyunca hastaların ilaçlarını gözetim altında kullanması (Doğrudan gözetimli tedavi, video gözetimli tedavi) gerekmektedir. Ülkemizde tüberküloz tedavisi ücretsizdir. Tedavide kullanılan bütün ilaçlar verem savaşı dispanserlerinden ücretsiz verilir.
Tüberküloz, görülme sıklığı ve etkileri nedeniyle, hala küresel mücadele gerektiren önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ülkemizde de verem mücadelesini kesintisiz sürdürmemiz için tüberküloz kontrolünün temel birimi olan verem savaşı dispanserlerinin desteklenmesi, tedavide gerekli olan ilaçların sorunsuz temin edilebilmesi, tanı olanaklarının geliştirilmesi, gözetimli tedavi uygulamasının kalitesinin daha iyi hale getirilmesi ve toplumun konuyla ilgili farkındalığının artırılması gerekmektedir.
NOT: Tüberküloz ile ilgili sorularınız için TÜSAD Tüberküloz Çalışma Grubu tarafından hazırlanan ekteki 'Verem (tüberküloz) hastalığını tanımak; Sorular ve Cevaplar' broşürünü okuyabilirsiniz.
TÜSAD Tüberküloz Çalışma Grubu