[EP-318]

EPOSTER OTURUMU-22 | Tarih ve Saat: 22.10.2010, 17:00 - 18:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Solunum Yoğun Bakım Ünitesinde Girişimsel İşlemler ve Mortalite

Ekrem Şentürk¹, Mustafa Oğurlu², Nurşen Tanrıöven³, Yeşim Doğan⁴, Ertuğrul Yoldaş⁴, Zehra Şentürk⁵
¹Adnan menderes Üniversitesi, Tıp fakültesi, Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı, Aydın, Türkiye
²Adnan menderes Üniversitesi, Tıp fakültesi, Anestezi Ana Bilim Dalı, Aydın, Türkiye
³Denizli Devlet Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği, Denizli, Türkiye
⁴Denizli Devlet Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Kliniği, Denizli, Türkiye
⁵Denizli Devlet Hastanesi, Yoğun Bakım Kliniği, Denizli, Türkiye

GİRİŞ: Solunum yoğun bakım üniteleri (YBU) mortalite hızının yüksek olduğu birimlerdir. Mortaliteyi etkileyen faktörlerin bilinmesi çalışan hekimler için hastaya yaklaşım ve izlem açısından önemlidir. YBU de uygulanan girişimsel işlemlere bağlı komplikasyonlar sık görülmektedir. AMAÇ: YBÜ kabul edilen 141 olguda uygulanan girişimsel işlemler geriye dönük olarak incelendi ve mortaliteye etkileri araştırıldı. SONUÇLAR: YBÜ de izlenen 141 olgunun; 103 ü (%73,0) erkek, 38 i(23,0) olgu kadın olarak saptandı. Olguların yaş ortalaması 52,1 (12–92) bulundu. Hastaların ortalama yatış süreleri 7.1 gün idi. 41 olguda mekanik ventilasyona gereksinim duyuldu. Çalışmamızda 81 (%57.4) olguya altı gurupta sınıfladığımız 119 girişim uygulanmıştı. Girişimlerin tamamı hastanın primer hekimleri tarafından uygulanmıştı. İzlenen olgularda YBÜ de yapılan girişimler tablo 1 de görülmektedir.. En sık girişim santral katater takılması olmuştu. Kırk altı olguda takılan kataterlerle ilgili bir olguda iatrojenik pnömotoraks gelişmişti. Tüp torakostomi on altı olguda uygulanmış olup morbidite ve mortaliteyi azaltan ciddi bir faktör olmuştur. Olgularda on üç mortalite saptandı. Girişim uygulanmayan 60 olguda (%42,6) ise 10 mortalite saptandı. YBU olgularında yapılan girişimlerle mortalite arasında anlamlı ilişki bulunamadı. (p>0.005). (Tablo 2). TARTIŞMA: Solunum yoğun bakım ünitelerinde trakeostomi, tüp torakostomi, hasta başında rijit bronkoskopi gibi girişimsel işlemler acil ve hayat kurtarıcıdır. Tanı ve tedaviye yardımcı tüm girişimsel işlemler enfeksiyon, kanama gibi pek çok komplikasyonlara açık; morbidite ve mortaliteyi etkileyen faktörlerdendir. Yoğun bakımda çalışan hekimlerin invaziv girişimleri yapabilmesi, invaziv girişimlere bağlı komplikasyonları ve ilk müdahalelerini bilmesi gerekmektedir. Deneyimli hekimler tarafından yerinde ve zamanında uygulanan girişimsel işlemler; morbidite ve mortaliteyi azaltabilir.

GİRİŞ-AMAÇ

Solunum yoğun bakım üniteleri (YBU) mortalite hızının yüksek olduğu birimlerdir. Mortaliteyi etkileyen faktörlerin bilinmesi çalışan hekimler için hastaya yaklaşım ve izlem açısından önemlidir. YBU de uygulanan girişimsel işlemlere bağlı komplikasyonlar sık görülmektedir.

YÖNTEM-GEREÇLER

YBÜ kabul edilen 141 olguda uygulanan girişimsel işlemler geriye dönük olarak incelendi ve mortaliteye etkileri araştırıldı.

Tablo 1

GİRİŞİMSEL İŞLEMLER	n	%
Santral kateterizasyon (subklavian,juguler,femoral)	46	38.6
İntraarteriel kateterizasyon (radial)	22	18.4
Tüp Torakostomi	21	17.6
Trakeostomi (Cerrahi,Perkütan)	14	11.7
Küçük cerrahi işlemler (debritman,sütur vs pansuman hariç)	12	10
Rijit bronkoskopi	4	3.3
TOTAL	119	100

Solunum yoğun bakımda uygulanan Girişimsel işlemler

BULGULAR

YBÜ de izlenen 141 olgunun; 103 ü (%73,0) erkek, 38 i(23,0) olgu kadın olarak saptandı. Olguların yaş ortalaması 52,1 (12–92) bulundu. Hastaların ortalama yatış süreleri 7.1 gün idi. 41 olguda mekanik ventilasyona gereksinim duyuldu. Çalışmamızda 81 (%57.4) olguya altı gurupta sınıfladığımız 119 girişim uygulanmıştı. Girişimlerin tamamı hastanın primer hekimleri tarafından uygulanmıştı. İzlenen olgularda YBÜ de yapılan girişimler tablo 1 de görülmektedir.. En sık girişim santral katater takılması olmuştu. Kırk altı olguda takılan kataterlerle ilgili bir olguda iatrojenik pnömotoraks gelişmişti. Tüp torakostomi on altı olguda uygulanmış olup morbidite ve mortaliteyi azaltan ciddi bir faktör olmuştur. Olgularda on üç mortalite saptandı. Girişim uygulanmayan 60 olguda (%42,6) ise 10 mortalite saptandı. YBU olgularında yapılan girişimlerle mortalite arasında anlamlı ilişki bulunamadı. (p>0.005). (Tablo 2).

TARTIŞMA

Solunum yoğun bakım ünitelerinde trakeostomi, tüp torakostomi, hasta başında rijit bronkoskopi gibi girişimsel işlemler acil ve hayat kurtarıcıdır. Tanı ve tedaviye yardımcı tüm girişimsel işlemler enfeksiyon, kanama gibi pek çok komplikasyonlara açık; morbidite ve mortaliteyi etkileyen faktörlerdendir. Yoğun bakımda çalışan hekimlerin invaziv girişimleri yapabilmesi, invaziv girişimlere bağlı komplikasyonları ve ilk müdahalelerini bilmesi gerekmektedir. Deneyimli hekimler tarafından yerinde ve zamanında uygulanan girişimsel işlemler; morbidite ve mortaliteyi azaltabilir.

SONUÇLAR

Tablo 2

PROGNOSTİK FAKTÖR		n	%	mortalite (n)	mortalite (%)	p
sex	E/K	103/38	73/27	15/8	65,2/34,8	.<0.05
IMV	Var/Yok	28/113	19,8/80,2	21/2	91,4/8,6	. <0,0005
Girişimsel işlem	Var/Yok	81/60	57,4/43,6	13/10	57/43	.>0.005
enfeksiyon	Var/Yok	18/123	85,6/14,4	3/20	13/87	.>0.05
yaş	Mean; 47,2, SD ±;12,6, (12–92) yıl					.<0.05
yatış süresi	median = (IQR) = 7(9), Ort;7.1 gün					.=0.001

Prognostik faktörler ve mortalite