GİRİŞ-AMAÇ

GİRİŞ: Üst solunum yolları tüberkülozu (TB) günümüzde çok nadir olarak görülür. Mycobacterium Tuberculosis (M. TB) ağız, tonsiller, dil, burun, epiglot, larenks ve farenkste yerleşebilir. Burada akciğer TB’ na sekonder multipl lenf bezi ve tonsil tutulumu olan bir olgu sunulmuştur.

OLGU

OLGU: 34 yaşında erkek hasta, 1 aydır süren boğaz ağrısı şikayeti ile kulak-burun-boğaz kliniğine başvurmuş. Fizik muayenesinde her iki tonsil lojunda kitle saptanmış. Malignite ön tanısı ile boyun BT ve MR çekilmiş. Her iki palatin tonsil lojuna uyan bölgede irregüler düzensiz yüzeyli heterojen yumuşak doku lezyonu saptanmış (Resim 1). PA akciğer grafisinde bilateral dağınık yamalı infiltrasyonlar (Resim 2) ve toraks BT’sinde sağ akciğer üst lobta ve alt lob superior segment ile sol akciğer üst lob apikoposterior ve alt lob superior segmentte intertisyel tarzda infiltratif lezyonlar (Resim 3) izlenmiş olup bu bulgularla tonsil CA ve akciğerlerde metastaz düşünülerek tonsillektomi yapılmış. Biyopsi materyali nekrotizan granülomatöz inflamasyon olarak raporlanmış. İleri tetkik ve tedavi için hastanemize gönderilen hastanın PA grafisinde bilateral infiltrasyonlar vardı. Rutin laboratuar tetkikleri normaldi. Balgam ARB yayma örneklerinde 2 kez 1 (+) basil ve 1 kez nadir basil saptanması üzerine akciğer TB ve buna sekonder tonsil TB tanıları ile hastaya izoniyazid (H), rifampisin (R), etambutol (E), pirazinamid (Z) ile anti TB tedavi başlandı. Patoloji preparatları hastanemizde tekrar incelendi. Nekrotizan iltihabi proçes olarak raporlandı. 1. ay kontrolünde klinik bulgularda ve akciğerdeki lezyonlarda belirgin iyileşme sağlandı (Resim 4, Resim 5). Boyun BT’sinde orofarengeal düzeyde sol lateralde duvar kalınlaşmaları izlendi (Resim 6). Tedavinin 2. ay kontrolünde balgam konversiyonu sağlandı ve balgam ARB kültürlerinde M. TB üredi ve H, R, S, E’ ye hassas bulundu. 3 ay HRZE alan hastanın 3 ay daha HR ile tedavisinin devamı önerilerek taburcu edildi. Aylık kontrolleri yapılan hastanın tedavisi halen devam etmektedir.

TARTIŞMA

TARTIŞMA: Oral kavite TB’nadirdir. Faringeal lezyonlar ise oldukça nadirdir ve bu lezyonlar sıklıkla akciğer TB’na sekonderdir. Anti TB tedaviden önce tonsillektomi yapılan asemptomatik hastalarda %6,5 oranında TB bulunmuştur. Etkin anti TB tedavi ve sütlerin pastörizasyonu ile bu oran oldukça azalmıştır. Wilkinson tonsil TB insidansını %0,52 olarak bildirmiştir.

Primer oral TB gelişmesinde ağız hijyeninin bozuk olması, diş çekimi, periodontitis ve lökoplaki gibi predispozan faktörler rol oynar.

Ayırıcı tanıda travmatik ve aftöz ülserler, Plaunt-Vincent’s tonsilliti, hematolojik bozukluklar, sifiliz, Wegener hastalığı, karsinoma, lenfoma ve sarkoidoz düşünülmelidir. Kadron ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada 22 tonsiller granülom saptanan hastanın 7’si sarkoidoz 3’ü TB, 2’si Hodgkin Hastalığı, 1’i toksoplasmoziz, 1’i yassı hücreli karsinoma, 7’si idyopatik ve 1’ide bilinmeyen olarak raporlanmıştır.

SONUÇLAR

SONUÇ: Tonsillektomi ile tonsil TB tanısı konulan bu hastada olduğu gibi opere edilecek hastalarda operasyon öncesi mutlaka akciğerlerde herhangi bir patoloji olup olmadığı iyice araştırılmalıdır. Ülkemiz gibi TB insidansı yüksek olan ülkelerde malignite ön tanısı olsa bile akciğerdeki lezyonların değerlendirilmesi için mutlaka balgam ARB bakılmalı ve TB yönünden tetkik edilmelidir.

KAYNAKLAR

KAYNAKLAR

1- Gupta KB, Sanjeev T, Jaswal TS, Singh S: Tuberculosis of tonsil with unusual presantation. The Indian Journal of tuberculosis. 2001; 223- 224.

2- Srirompotong S, Yimtae K, Srirompotong S: Clinical aspects of tonsillar tuberculosis. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2002; 33: 147- 150.

3- Kadron DE, Lester D, Thompson R: A clinicopathologic series of 22 cases of tonsillar granulomas. Laryngoscope 2000; 110: 476- 481.