[EP-307]

EPOSTER OTURUMU-24 | Tarih ve Saat: 19.10.2009, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Solunum Sistemi Hastalıklarında Risk Faktörlerinin Semptomlara Etkisi: Bir Alan Çalışması

Zeynep Günayı1, Vildan Mevsim2, Dilek Güldal2
1Sağlık Bakanlığı, Çanakkale
2Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı, İzmir

GİRİŞ Non-enfeksiyöz akciğer hastalıkları (özellikle kronik obstrüktif akciğer hastalığı, astım, mesleksel akciğer hastalıkları, bronşiektazi, amfizem vb.) özellikle risk faktörlerinin giderek artması nedeniyle, tüm dünyada sıklığı giderek artan önemli bir sağlık sorunudur. Sigara, mesleki toz ve kimyasallar, hava kirliliği, enfeksiyonlar, alfa-1 antitripsin eksikliği gibi genetik faktörler, akciğer hastalıkları için belirlenmiş risk faktörleridir. Öksürük, nefes darlığı ve balgam çıkarma akciğer hastalıklarında görülen en önemli semptomlardır. Bu çalışmada; solunumsal semptomlara, belirlenmiş risk faktörlerinden, hangisinin, ne oranda etki ettiğinin saptanması amaçlanmıştır.
YÖNTEM Kesitsel analitik olarak planlanan araştırma; İzmir’de sanayi bölgesine yakın bir birinci basamak kurumuna başvuran hastalarda yürütülmüştür. Araştırmaya katılmayı kabul eden 30 yaş ve üzeri bireyler katılımcı olarak alınmıştır. Solunumsal semptomları etkileyeceğinden; inhaler ilaç kullananlar, kalp yetmezliği olanlar ve yapılan standart fizik muayene ile herhangi bir akut hastalık saptanan katılımcılar çalışma dışı bırakılmıştır. Standart fizik muayene, demografik özelliklerin ve risk faktörlerinin sorgulandığı anket formu, katılımcılara aynı araştırmacı tarafından uygulanmıştır. İstatistiksel değerlendirme; SPSS 12.0 kullanılarak, tanımlayıcı analizler, ki-kare ve lojistik regresyon analizi ile yapılmıştır.
BULGULAR Çalışmaya dahil edilen 450 katılımcının %46.0' sının kadın, %54,0'ünün erkek; yaş ortalamalarının 50.38±14.1 olduğu saptanmıştır. % 51.8’inin yaşamlarının bir döneminde akciğer hastalıkları açısından riskli bir meslek grubunda çalıştığı tespit edilmiştir. Katılımcılar arasında, kadınlarda daha sık olmak üzere (p<0.005), %2.7 astım, %16.4 alerji, %8.9 pnömoni, %14.0 oranında depresyon öyküsü bulunmaktadır. Sigarayı bırakanların oranı %20.4 iken %44.0 katılımcının, ortalama 14.8 paket-yıldır sigara içmekte olduğu saptanmıştır. Solunumsal semptomlar incelendiğinde; öksürük semptomu görülme riskinin pnömoni öyküsü olanlarda 2.39 kat, 50 paket yıl üzeri sigara içmiş olanlarda 5.44 kat arttığı, balgam çıkarma riskinin pnomoni öyküsü olanlarda 2.11 kat ve 50 paket yıl üzeri sigara içmiş olanlarda 3.16 kat arttığı, nefes darlığı görülme riskinin ise astım öyküsü olanlarda 5.36 kat, 50 paket yıl üzeri sigara içenlerde içmeyenlere oranla 5.47 kat arttığı tespit edilmiştir.
SONUÇ
Solunumsal hastalıklar için belirlenmiş risk faktörleri arasında 50 paket-yıl ve üzeri sigara kullanmış olma, riskli meslek sahibi olma, astım, alerji ve pnömoni öyküsünün bulunması, solunum sistemi semptomlarının oluşması riskini anlamlı düzeyde arttırmaktadır.

Keywords: koah, odds ratio, risk faktörleri, semptom, solunumsal hastalıklar