[EP-240]

EPOSTER OTURUMU-20 | Tarih ve Saat: 19.10.2009, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Hava kirliliği ve venöz tromboemboli riski

Meltem Tor1, Cevahir Çevik1, Mehmet Ali Kurcer2, Suna Akbulut1, Murat Altuntaş1, Figen Atalay1
1Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD,Zonguldak
2Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, Zonguldak

Partiküler hava kirliliğinin koagulasyonu tetikleyerek ve arteriyel trombüs oluşumuna yol açarak özelllikle kalp hastalığı ve inme riskini arttırdığı bilinmektedir. Bununla birlikte venöz tromboemboli(VTE) ve hava kirliliği arasındaki ilişkiyi araştıran çalışmalar ise sınırlı sayıdadır. Bu çalışmada amacımız hava kirliliği ve VTE ilişkisini lokal veriler ışığında araştırmak idi. Bu amaçla hastanemizde Ocak 2008- Aralık 2008 tarihleri arasında tanı konan tüm VTE olguları (pulmoner emboli (PE) ve derin ven trombozu (DVT)) ICD kodları ile hastanemizin elektronik veritabanında taranarak kesin tanı almış tüm olguların hastaneye başvuru tarihleri baz alınarak bu tarihlerdeki hava kirliliği verileri (SO2 ve PM) ile olgu sayıları arasında bir ilişki olup olmadığı araştırıldı. Günlük ortalama SO2 ve PM değerleri Zonguldak Çevre Müdürlüğünden elde edildi. Olguların demografik ve klinik özellikleri değerlendirildi. Toplam VTE olgu sayısı 197 olarak saptandı (% 49.75 erkek, % 50.25 kadın) ve yaş ortalaması 65.26 idi. Toplam 197 VTE olgusu içinde 170(% 67.51) PE ve 64(% 32.6)DVT olgusu saptandı. Olguların 37`sinde (%13.71) PE ve DVT birlikteliği mevcuttu. Araştırmaya dahil edilen bir yıllık sürede SO2 değerleri 0-347 mcg/m3 arasında (ortalama: 46.01 mcg/m3) PM değerleri ise 14-326 mcg/m3 arasında (ortalama: 106.30 mcg/m3) değişmekteydi. Yapılan değerlendirmede aynı günde en fazla 3 VTE olgusunun başvurduğu anlaşıldı. İstatistiksel değerlendirmede (Nonparametrik korelasyon (pearson)) tüm olgular ele alındığında VTE olguları ile hava kirliliği parametreleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (SO2 için r: 0.002, p:0.486, PM için r: 0.007, p:0.447 ) Olgu sayılarına göre (0,1,2,3) yapılan istatistiksel değerlendirmede (one-way ANOVA) ise hiç olgu saptanmayan günlerle 1 ve 2 olgu saptanan günler arasında SO2 değerleri açısından anlamlı bir fark saptanmazken (p: 0.468), PM değerleri açısından ise anlamlı bir farklılık saptandı (p: 0.049, 0-2 olgu için p:0.015, 1-2 olgu için p: 0.005). Her iki parametre için 3 olgunun saptandığı günlerle hiç saptanmayan günler arasında anlamlı bir fark saptanmadı. Sonuç olarak partiküler madde kirliliği (PM) ve VTE arasındaki ilişki bazı günlerde gösterilmiş olmasına rağmen özellikle >2 olgunun saptandığı günlerde bu etkinin saptanamamış olmasını diğer risk faktörlerinin etkisinin bazı olgularda daha belirleyici olması ve kişisel maruziyeti tahmin etmede mevcut ölçüm tekniklerinin yetersiz olması ile açıklayabiliriz. Bu konuda maruziyet-yanıt ilişkisini daha net değerlendirebilecek daha geniş kapsamlı epidemiyolojik çalışmalara ihtiyaç vardır.

Keywords: venöz tromboemboli




Şekil 1: VTE olgularının dağılımı



Tablo 1: Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliğine (HKKY) Göre Mevcut ve Hedeflenen* Sınır Değerler



Tablo 2: Türkiye’de ve Dünyada Uygulanan Sınır Değerler



Tablo 3: Hava kirliliği verileri



Tablo 4: VTE için risk faktörü saptanan ve saptanmayan olgularda SO2 ve PM düzeylerinin karşılaştırılması