[EP-148]

EPOSTER OTURUMU-11 | Tarih ve Saat: 21.10.2010, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Obstruktif Uyku Apne Sendromunun Göz İçi Basınç Değişikliklerine Etkisi

Sibel Ayık¹, Reis Avşar², Şeyda Uğurlu², Galip Akhan³
¹İzmir Atatürk Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları, İzmir
²İzmir Atatürk Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Göz, İzmir
³İzmir Atatürk Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji, İzmir

AMAÇ: Glokom, etyolojisi tam olarak bilinmeyen çok etkenli faktörlere bağlı bir optik nöropati olup göz içi basıncındaki (GİB) değişiklikler hastalığın ilerlemesinde başlıca neden olarak gösterilmektedir. Obstruktif Uyku Apne Sendromunda (OSAS), hipoksemi ve vasküler instabilite glokom için de risk faktörü oluşturmaktadır. Bu çalışmada OSAS olan ve olmayan olgularda GİB değerlerinin karşılaştırılması ve glokom bulgularının varlığı araştırılmıştır. MATERYAL-METOD: Çalışmaya 2009 Temmuz-2010 Temmuz ayları arasında daha önceden glokom tanısı olmayan ve göz cerrahisi uygulanmamış polisomnografik (PSG) olarak orta ve ağır OSAS saptanan 35 olgu(grup 1) dahil edilmiştir. Polisomnografi ile hafif OSAS ya da normal saptanan olgular kontrol grubu olarak(Grup 2) alınmıştır. Tüm olguların göz muayeneleri ayrıntılı olarak göz hekimi tarafından yapılmış, GİB, Goldman Aplasyon Tonometrisi ile ölçülmüştür. BULGULAR: Çalışmaya alınan 47olgunun ( yaş:51.00±7.75) 17’i kadın, 30’u erkek olup 26 olguda ağır OSAS, 9 olguda orta düzeyde OSAS mevcuttur. Kontrol grubu olarak 12 olgunun 8'inde OSAS saptanmaz iken dört olguda hafif düzeyde OSAS bulunmuştur. Tablo1’de grupların verileri izlenmektedir. Tüm OSAS olgularının GİB’ları OSAS ağırlık gruplarına göre ANOVA Tukey HSD ile değerlendirildiğinde hiçbir grupta fark saptanmamıştır. Göz içi basıncını etkileyebilecek PSG bulgularından minumum satürasyon, ortalama satürasyon, uykuda desatürasyon süresi ve apne uzunlukları ile GİB korelasyonuna bakıldığında belirgin bir ilişki izlenmemiştir. Ağır OSAS’lı bir olguda göz dibi bakısında retinal iskemi ve görme alanında belirgin defekt olması, GİB değerlerinin yüksek olması nedeniyle glokom tedavisi başlanıp verileri çalışma verilerine eklenmemiştir. SONUÇ: Çalışmamızda sadece bir olguda glokom saptanmış (%2.13) olup insidans genel toplum verileri ile benzerdir. Glokom saptanmayan olgularda GİB değerleri OSAS ağırlık şiddeti ile bir korelasyon göstermemektedir.

GİRİŞ-AMAÇ

Glokom, etyolojisi tam olarak bilinmeyen çok etkenli faktörlere bağlı bir optik nöropati olup göz içi basıncındaki (GİB) değişiklikler hastalığın ilerlemesinde başlıca neden olarak gösterilmektedir. Obstruktif Uyku Apne Sendromunda (OSAS), hipoksemi ve vasküler instabilite glokom için de risk faktörü oluşturmaktadır. Bu çalışmada OSAS olan ve olmayan olgularda GİB değerlerinin karşılaştırılması ve glokom bulgularının varlığı araştırılmıştır.

YÖNTEM-GEREÇLER

Çalışmaya 2009 Temmuz-2010 Temmuz ayları arasında daha önceden glokom tanısı olmayan ve göz cerrahisi uygulanmamış polisomnografik (PSG) olarak orta ve ağır OSAS saptanan 35 olgu(grup 1) dahil edilmiştir. Polisomnografi ile hafif OSAS ya da normal saptanan olgular kontrol grubu olarak(Grup 2) alınmıştır. Tüm olguların göz muayeneleri ayrıntılı olarak göz hekimi tarafından yapılmış, GİB, Goldman Aplasyon Tonometrisi ile ölçülmüştür.

BULGULAR

Çalışmaya alınan 47olgunun ( yaş:51.00±7.75) 17’i kadın, 30’u erkek olup 26 olguda ağır OSAS, 9 olguda orta düzeyde OSAS mevcuttur. Kontrol grubu olarak 12 olgunun sekizinde OSAS saptanmaz iken 4’ünde hafif düzeyde OSAS saptanmıştır. Tablo1’de tüm olguların OSAS ağırlık şiddetine göre demografik özellikleri izlenmektedir. Tüm OSAS olgularının GİB’ları OSAS ağırlık şiddetine göre gruplanarak ANOVA Tukey HSD ile değerlendirildiğinde tüm hasta grupları arasında fark saptanmamıştır.

Grup 1: Kontrol grubu: Basit Horlama/Normal ve Hafif OSAS olguları ile

Grup 2: Hasta Grubu: Orta ve Ağır OSAS olguları şeklinde GİB değerleri Man Whitney Testi ile karşılaştırıldığnda gruplar arasında bir fark gözlenmemiştir (Tablo 2).

Göz içi basıncını etkileyebilecek PSG bulgularından; minumum satürasyon, ortalama satürasyon, uykuda desatürasyon süresi ve apne uzunlukları ile GİB korelasyonuna bakıldığında belirgin bir ilişki izlenmemiştir.

Ağır OSAS’lı bir olguda göz dibi bakısında retinal iskemi ve görme alanında belirgin defekt olması, GİB değerlerinin yüksek olması nedeniyle glokom tedavisi başlanıp verileri çalışma verilerine eklenmemiştir.

Tablo 1:Tüm Olguların Demografik Özellikleri

	Basit Horlama (n:8)	Hafif OSAS (n:4)	Orta OSAS (n:9)	Ağır OSAS (n:26)
Yaş	46.13±7.82	54.5±0.57	50.33±5.26	50.81±7.77
VCİ(kg/m²)	29.86±4.36	31.48±3.04	32.96±5.28	33.04±5.49
BÇ (cm)	37.43±1.81	40.00±4.58	40.40±2.40	43.11±3.93
AHI	1.00±1.41	8.75±3.59	17.67±4.03	65.07±21.61
Ortalama SO2 (%)	96.13±1.24	92.33±1.15	92.22±1.56	87.59±5.07
En düşük SO2 (%)	92.25±2.49	83.25±2.21	79.79±5.71	68.52±15.02
Apne süresi (sn)	15.38±10.86	24.75±3.40	41.00±14.89	53.15±21.67
Uykuda desatürasyon süresi (dk)	0.15±0.4	5.32±3.45	56.70±72.98	95.57±104.98
Sağ GİB(mmHg)	16.88±4.01	16.25±1.70	15.33±2.50	15.50±2.56
Sol GİB(mmHg)	17.38±6.25	16.25±2.50	15.11±2.97	16.08±3.07

Tablo2:Gruplar arası GİB dağılımı

	Grup1(n:35)	Grup2(n:12)	p
Yaş	51.71±7.81	48.92±7.49	0.28
Cinsiyet (K)	7	10	0.065
Sağ GİB	15.46±2.51	16.67±3.34	0.193
Sol GİB	15.83±3.03	17.00±5.18	0.34

TARTIŞMA

Glokom ve OSAS arasında ilişki çeşitli çalışmalarda rapor edilmiştır. Primer açık açılı glokomlu (PAAG) 212 hastanın %47.6’ında obsruktif uyku apnesi (OSA) saptanmış (1),diğer bir çalışmada ise 30 PAAG’lu olgunun %20’inde OSA bulunmuştur (2). Obstruktif uyku apnesi olan 69 olguluk bir çalışmada ise %7.2 glokom saptanmıştır (3). Sağlıklı popülasyonda glokom görülme sıklığı %2 olup (4) bu çalışmada yüksek bulunmuştur.

Bizim çalışmamızda ise glokom saptanma oranı %2.13 olup toplum verileri ile eşit düzeydedir.

Bu çalışmada, hasta sayısının az olması ve hasta dışlama kriterlerinden glokom tanısı almış olguların çalışmaya dahil edilmemesi glokom görülme oranını düşürmüş olabilir.

Çalışmamızın diğer bir amacı olan GİB değişikliği, ağır-orta OSAS grubu ile basit horlama - normal hasta grubu arasında belirgin bir fark göstermemiştir.

Bu çalışmanın daha fazla hasta grubu ile genişletilmesi planlanmaktadır.

SONUÇLAR

Çalışmamızda sadece bir olguda glokom saptanmış (%2.13) olup insidans genel toplum verileri ile benzerdir. Glokom saptanmayan olgularda GİB değerleri OSAS ağırlık şiddeti ile bir korelasyon göstermemektedir.

KAYNAKLAR

1. Onen SH, Mouriaux F, Berramdane L, Dascotte JC, Kulik JF, Rouland JF. High prevalence of sleep-disordered breathing in patients with primary open-angle glaucoma. Acta Ophthalmol Scand. 2000;78:638–641.

2. Mojon DS, Hess CW, Goldblum D, Bohnke M, Korner F, Mathis J. Primary open-angle glaucoma is associated with sleep apnea syndrome. Ophthalmologica. 2000;214:115–118.

3. Mojon DS, Hess CW, Goldblum D, et al. Normal-tension glaucoma is associated with sleep apnea syndrome. Ophthalmologica. 2002; 216:180–184.

4. Mojon DS, Hess CW, Goldblum D, et al. High prevalence of glaucoma in patients with sleep apnea syndrome. Ophthalmology. 1999;106:1009–1012.