EP-259 (Ref.0035): Yandaş Yaralanmaların Toraks Travmalarındaki Rolü

[EP-259]

EPOSTER OTURUMU-22 | Tarih ve Saat: 19.10.2009, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Yandaş Yaralanmaların Toraks Travmalarındaki Rolü

Ekrem Şentürk¹, Ertuğrul Yoldaş², Yeşim Doğan²
¹Adnan Menderes Üniversitesi,Tıp Fakültesi,Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı,Aydın
²Denizli Devlet Hastanesi,Göğüs Cerrahisi Kliniği,Denizli

Amaç; 2006–2008 tarihleri arasında göğüs travması nedeniyle göğüs cerrahisi kliniğince tedavi edilen toraks travmalı olgular incelendi. Yandaş yaralanması olan olgular değerlendirildi ve mortalite üzerine etkilerinin araştırılması amaçlandı.

Çalışma Planı; Çalışmaya beraberinde bir veya daha fazla yandaş yaralanması olan 579 toraks travmalı olgu alındı. Motalite nedeni primer olarak toraks patolojileri olan hastalar çalışmaya alındı. Etiyolojiler, sonuçta oluşan patolojiler, eşlik eden toraks dışı yaralanmalar ve tedavi yaklaşımları incelendi. Yandaş yaralanmaların toraks travmalı hastalarda mortaliteye etkisi araştırıldı.

Sonuçlar; Toplam 579 olgudan; 458 olgu (%79,1) erkek, 121 olgu (% 19,9) kadın idi. Ortalama yaş; 46.3± 10.5 (17 – 73) yıl ve ortalama yatış süresi 8,9 (1-43) gün idi. 455 olguda (%78,5) künt, 124 olguda (%21,5) Penetran travma saptandı. En sık etiyolojik faktör 208 olguda (%35,9) trafik kazalarına bağlı gelişen toraks travması idi. Düşme 122 olguda (%21,1), darp; 63 olguda (%10,7), ateşli silah ve kesici alet yaralanması ise 59 olguda (%10,2) etiyolojik nedendi. Görülen torasik patolojiler ise; en sık kot fraktürü; 207 olguda (%35,8) olmak üzere, hemotoraks 126 olguda (%21,5), pnömotoraks 111 olguda (19,0), yumuşak doku yaralanmaları; 109 olguda (18,9), hemopnömotoraks; 45 olguda (7,9), akciğer kontüzyonu; 24 olguda (4,2) ve diğer yaralanmalar; 60 olguda (%10) saptandı.
179 hastada konservatif tedavi uygulanırken, 54 hastada minör cerrahi girişim, 324 hastada tüp torakostomi ve 22 hastada Torakotomi uygulandı.
En sık yandaş travma tipi abdominal yaralanmalar idi; [n= 261 (%45,1), mortalite= 11 (%52,3), p<0.05]. Kas-iskelet sistemi yaralanmalarında; [n=229 (%39,5), mortalite= 3 (%14,3), p>0.05] bulundu. Kranial yaralanmalarda; [n=115 (%19,9) mortalite= 6 (%28,5), p<0.05] bulundu. Diğer (göz, KBB, plastik cerrahi vs.) yaralanmalarında ise [n= 78 (%13,5), mortalite= 1 (%4,8), p>0.05] olarak saptandı. Toplam 21 olguda (%3,6) mortalite görüldü.

Tartışma; Yandaş yaralanmalar göğüs travmalı olgularda mortaliteyi etkileyen temel nedenlerdendir. Beraberinde kranial yaralanmalar ve abdominal yaralanmalar saptanan toraks travmalarında mortalite artmaktadır. Toraks travmalı olgularda herzaman yandaş yaralanmalar araştırılmalı, tanı ve tedavi multidisipliner olarak ele alınmalıdır.

Keywords: Abdominal yaralanma,kas-iskelet sistemi yaralanması, Kranial yaralanma, Mortalite, Toraks travması, Yandaş yaralanma,

Hastalara ait özellikler

	n=579 / %
Yaş (yıl) ± SD (Min. – Max.)	46.3± 10.5 (17 – 73)
Cinsiyet (E/K)	458 (79,1)/ 121 (19,9)
Künt travma (n / %)	455 / 78,5
Penetran Travma (n / %)	124 / 32,5
Yatış süresi (gün)	0-3; 34 (%5,9)
	3-7; 178 (%30,7,7)
	7-13;301 (%52,0)
	14 ve üzeri; 66 (%11,4)

Travmalarda görülen toraks patolojileri

Travma Tipleri*	Künt travmalar	Penetre travmalar	Sayı	Oran
Kot fraktürleri	186	21	207	35,8
Hemotoraks	57	69	126	21,5
Pnömotoraks	78	33	111	19,0
Yumuşak doku yaralanmaları (toraks)	65	44	109	18,9
Hemo-pnömotoraks	9	36	45	7,9
Akciğer kontüzyonu	18	6	24	4,2
Bilateral Hemotoraks	11	6	17	2,9
Sternum Fraktürü	15	1	16	2,7
Bilateral pnömotoraks	6	5	11	1,9
Diğer	9	7	16	2,7

*Bazı olgularda birden fazla patoloji mevcut

Etiyolojik nedenler ve tedavi yaklaşımları

Etiyoloji	Torakotomi	Tüp torakostomi	Minör Cerrahi	Konservatif Tedavi	Toplam
Trafik kazaları	12	144	18	34	208
Düşme	2	61	7	52	122
Darp	0	27	7	29	63
Asy ve kday	7	41	10	1	59
Hayvan kazası	1	21	3	31	56
İş kazası	0	14	6	25	45
Diğer	0	16	3	7	26
Toplam	22	324	54	179	579

Asy ve kday; Ateşli silah yaralanmaları ve kesici delici alet yaralanmaları

Yandaş travmalı olgularda mortalite

Yandaş yaralanmalar	n, %	Mortalite n,%	p
Abdominal yaralanmalar (var/yok)	261 (45,1) / 318 (44,9)	11 (52,3) / 10 (47,7)	<0.05
Kas-iskelet sistemi yaralanmaları (var/yok)	229 (39,5) / 350 (40,5)	3 (14,3) / 18 (75,7)	>0.05
Kranial ve sinir sistemi yaralanmaları (var/yok)	115 (19,9) / 464 (80,1)	6 (28,5) / 15 (21,5)	<0.05
Diğer yandaş yaralanmalar (var/yok)	78 (13,5) / 501 (76,5)	1 (4,8) / 20 (95,2)	<0.05
Toplam *	683	21 (3,6)

*; Bazı olgularda birden fazla yandaş travma mevcut.