[EP-007]EPOSTER OTURUMU-01 | Tarih ve Saat: 18.10.2009, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU
Kronik Öksürük İle Başvuran Hastaların Prospektif Olarak İncelenmesi
Hülya Atmaca, Oğuz Uzun, Serhat Fındık, Atilla Güven Atıcı, Levent Erkan
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI
GİRİŞ-AMAÇ: Kronik öksürük, çok sayıda nedene bağlı olarak ortaya çıkabilen, yaygın ve önemli bir klinik sorundur. Birinci basamaktaki hekimlere ve Göğüs Hastalıkları kliniklerine en başta gelen başvuru nedenidir. Kronik öksürük yakınmasıyla Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Kliniğine Haziran 2008-Temmuz 2009 tarihleri arasında başvuran hastaların etyolojisini ve tedavi sonuçlarını prospektif olarak belirlemeyi hedefledik.
HASTALAR VE METODLAR: Hastalardan ilk önce ayrıntılı öykü alınarak, fizik muayeneleri yapıldı. Klinik şikayetlerine göre gerekli tetkikler (akciğer grafisi, sinüs grafisi, bilgisayarlı toraks BT, solunum fonksiyon testi, bronkoskopi, gastroskopi, tam kan sayımı, balgam gram boyama, sedimentasyon, özofageal pH moniterizasyonu, gastroözofageal reflü için sintigrafik çalışma) istendi.
SONUÇLAR: Çalışmaya 250 hasta (145 kadın/105 erkek) dahil edildi. Hastalarımız 17 ile 86 yaş aralığındaydı. Öksürük süresi hastalarımızda 3 hafta ile 24 yıl arasında değişiyordu. Tüm hastalarımız içinde en sık tespit ettiğimiz kronik öksürük nedenleri postnazal drip sendromu (üst havayolu öksürük sendromu) (46 hasta/%18.4), akciğer karsinomu (31 hasta/%12.4), bronşiyal astma (29 hasta/%11.6), postenfeksiyöz öksürük (28 hasta/%11.2), pnömoni (26 hasta/%10.4) ve gastroözofageal reflü hastalığıydı (24 hasta/%9.6). Kadınlarda en sık görülen neden postnazal akıntı sendromuyken, erkeklerde akciğer karsinomu idi. Kronik öksürük ile başvuran hastalarda tedavi altta yatan hastalıklara göre düzenlendi. Postnazal akıntı sendromu, gastroözofageal reflü, bronşiyal astma, postenfeksiyöz öksürük ve pnömonilerde tedavi başarı oranı yüksekken, malign hastalar, diffüz parankimal akciğer hastalıklarında tedavi başarı oranı daha düşüktü.
TARTIŞMA: Kronik öksürük nedenlerinin araştırılması ve tedavisi göğüs hastalıkları kliniği iş yükünün önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Akciğer kanseri daha önce yapılmış çalışmalardan farklı olarak kronik öksürüğün en sık nedenleri arasında yer almaktadır. Kronik öksürük ile başvuran hastalarda iyi bir hikaye ve fizik muayene ile birlikte uygun laboratuvar tetkilerinin istenmesi tanı ve tedavi gecikmemesi için zorunludur.
Keywords: Öksürük, post-nazal drip sendromu, astım, akciğer kanseri, gastroözofageal reflü
Tablo 1.Hastalarımızın genel özellikleri | Özellik | Sayı | | Erkek/kadın | 105/145 | Yaş (ortalama)
Kadın
Erkek | 48 (17-86)
47 (17-82)
49 (18-86) | Başvuru şekli
Refere hasta n, (%)
Direk başvuru n (%) | 86 (34)
164 (66) | Sigara içme durumu
Hiç içmemiş (%)
Aktif içici (%)
Eski içici (%)
Pasif içici (%) | 142 (57)
72 (29)
23 (9)
13 (5) | | Öksürük süresi (hafta) | 31 (3-1248) |
Tablo 2. Kronik öksürük ile başvuran hastalarda saptanan tanılar | Tanı | Sayı | Yüzde
(%) | | Postnazal akıntı sendromu | 46 | 18,4 | | Akciğer kanseri | 31 | 12,4 | | Postenfeksiyöz öksürük | 28 | 11,2 | | Astım | 29 | 11,6 | | Enfeksiyöz nedenler | 26 | 10,4 | | Gastroösofageal reflü | 24 | 9,6 | Diffüz parankimal akciğer hastalığı
(sarkoidoz, idiyopatik pulmoner fibrozis,
kriptojenik organize pnömoni, hipersensitivite pnömonisi) | 17 | 6,8 | | Tüberküloz | 14 | 5,6 | | Bronşektazi | 8 | 3,2 | | İlaca bağlı | 8 | 3,2 | | Kronik Bronşit | 5 | 2 | | Gastroösofageal reflü+ Postnazal akıntı sendromu | 4 | 1,6 | | Kronik obstrüktif akciğer hastalığı | 2 | 0,8 | | Kist Hidatik | 2 | 0,8 | | Lenfoma | 2 | 0,8 |
Tablo 3.Kronik öksürük ile başvuran hastaların cinsiyetlere göre tanıları | TANI | Kadın (%) | Erkek (%) | | Postnazal akıntı sendromu | 27(10,8) | 19(7,6) | | Akciğer kanseri | 5(2) | 26(10,4) | | Postenfeksiyöz öksürük | 15(6) | 13(5,2) | | Astım | 21(8,4) | 8(3,2) | | Enfeksiyöz nedenler | 15(6) | 11(4,4) | | Gastroösofageal reflü | 17(6,8) | 7(2,8) | Diffüz parankimal akciğer hastalığı
(sarkoidoz, idiyopatik pulmoner fibrozis,
kriptojenik organize pnömoni, hipersensitivite pnömonisi) | 10(4) | 7(2,8) | | Tüberküloz | 8(3,2) | 6(2,4) | | Bronşektazi | 7(2,8) | 1(0,4) | | İlaca bağlı | 7(2,8) | 1(0,4) | | Kronik bronşit | 3(1,2) | 2(0,8) | | Gastroösofageal reflü + Postnazal akıntı sendromu | 3(1,2) | 1(0,4) | | Kronik obstrüktif akciğer hastalığı | 0 | 2(0,8) | | Kist hidatik | 1(0,4) | 1(0,4) | | Lenfoma | 1(0,4) | 1(0,4) |
Tablo 4. Kronik öksürük ile başvuran hastaların akciğer grafi bulguları | Akciğer grafisi bulgusu | Sayı | Yüzde
(%) | | Normal | 146 | 58,4 | | Konsolidasyon | 40 | 16 | | Hiler dolgunluk | 20 | 8 | | Buzlu cam | 14 | 5,6 | | Kitle | 7 | 2,8 | | Kavite | 4 | 1,6 | | Retiküler İnfiltrasyon | 4 | 1,6 | | Nodüler İnfiltrasyon | 3 | 1,2 | | Bal peteği | 3 | 1,2 | | Diyafram yüksekliği | 3 | 1,2 | | Kistik lezyonlar | 2 | 0,8 | | Atelektazi | 2 | 0,8 | | Nodül | 1 | 0,4 |
Tablo 5. Kronik öksürük ile başvuran hastaların solunum fonksiyon testi | Solunum fonksiyon testi | Sayı | Yüzde(%) | | Normal | 152 | 61 | | Yapılmadı | 43 | 17 | | Obstrüktif | 39 | 16 | | Restriktif | 16 | 6 |
Tablo 6. Kronik öksürük ile başvuran hastaların bronkoskopi bulguları | Bronkoskopi bulguları | Sayı | Yüzde
(%) | | Normal | 27 | 10,8 | | Endobronşial oluşum | 14 | 5,6 | | Bronşlarda daralma | 8 | 3,2 | | Mukozal infiltrasyon | 7 | 2,8 | Mukozada frajilite
ve hiperemi | 7 | 2,8 | | Pürülan sekresyon | 7 | 2,8 | | Kaldırım taşı görünümü | 3 | 1,2 |
Tablo 7. Kronik öksürük ile başvuran hastaların biyopsi sonuçları ve bronş lavajı bulguları | Bronkoskopik biyopsi ve bronş lavajı sonuçları | Sayı | Yüzde(%) | | Epidermoid karsinom | 15 | 6 | | Nonspesifik bulgular | 14 | 5,6 | | Nonkazeifiye granülamatöz iltihabi olay | 8 | 3,2 | | Küçük hücreli dışı karsinom | 7 | 2,8 | | Akut iltihabi olay | 6 | 2,4 | Bronş lavajında tüberküloz
kültürü pozitif (Bronş lavajı AARB pozitif) | 5 (2) | 2(0,8) | | Kazeifiye granülamatoz iltihabi olay | 4 | 1,6 | | Bronkoalveolar karsinom | 1 | 0,4 | | Metastatik karsinom | 1 | 0,4 | | Kriptojenik organize pnömoni | 1 | 0,4 | | Antrakotik akciğer prankimi | 1 | 0,4 |
Tablo 8. Toraks BT Bulguları | Toraks BT bulguları | Sayı | Yüzde (%) | | Normal | 21 | 8,4 | | Kitle | 24 | 9,6 | | Konsolidasyon | 22 | 8,8 | | Lenfadenopati | 13 | 5,2 | | Bronşektazi | 12 | 4,8 | | Buzlu cam | 6 | 2,4 | | Amfizem | 4 | 1,6 | | Kavite | 4 | 1,6 | | İnterstisiyel patern | 4 | 1,6 | Mozaik perfüzyon+
Bronşektazi | 3 | 1,2 | | Kitle+Lenfadenopati | 2 | 0,8 | | Diğer(Atelektazi,nodüler infiltrasyon, nodül, plevral efüzyon) | 7 | 2,8 |
Tablo 9. Kronik öksürük ile ilgili yurtdışı ve yurt içinde yayınlanan çalışmalar | Yazar | Yayınlandığı tarihi ve
ülke | Hasta sayısı (Kadın) | Astım (%) | Gastroösofageal reflü (%) | Postnazal akıntı sendromu (%) | Akciğer kanseri (%) | İdiyopatik
(%) | Diğer en sık
(%) | | | | Yurt dışı yayınlar | | | | | | | Irwin | 1981
USA | 49(27) | 43 | 10 | 47 | | 0 | Kronik bronşit(7) | | Poe | 1989
USA | 139(84) | 35 | 5 | 26 | | 12 | Kronik bronşit(7) | | Irwin | 1990
USA | 102(59) | 24 | 21 | 41 | | 1 | Kronik bronşit(5) | | Pratter | 1993
USA | 45(28) | 31 | 11 | 87 | | 0 | -- | | Smyrinos | 1995
USA | 71(32) | 24 | 15 | 40 | | 3 | -- | | Mello | 1996
USA | 88(64) | 14 | 40 | 38 | | 2 | -- | | French | 1998
USA | 39(32) | 15 | 36 | 40 | | 2 | -- | | Irwin | 2006
USA | 24(13) | 21 | 33 | 33 | | 46 | -- | | O’connel | 1994
İngiltere | 87(63) | 10 | 32 | 34 | | 27 | -- | | McGarvey | 1998
İngiltere | 42(29) | 23 | 19 | 21 | | 19 | -- | | Brightling | 1999
İngiltere | 91(veri yok) | 31 | 8 | 24 | | 7 | -- | | Birring | 2004
İniltere | 236(veri yok) | 24 | 15 | 12 | | 26 | -- | | Niimi | 2005
İngiltere | 50(39) | 26 | 10 | 17 | | 40 | -- | | Kastelik | 2005
İngiltere | 131(86) | 24 | 22 | 6 | | 7 | Postviral (8)
Bronşektazi(8)
İnterstisiyel akciğer hastalığı(8) | | Fujimara | 2005
Japonya | 176(veri
yok) | 66 | 2 | 0 | | 12 | Sinobronşial hastalık (17) | | Shirata | 2005
Japonya | 55(veri yok) | 42 | 0 | 7 | | 13 | Nonspesifik öksürük tedavisi ile tedavi(31) | | Palombini | 1999
Brezilya | 78(51) | 59 | 41 | 58 | | 0 | -- | | Carney | 1997
Avusturalya | 30(20) | 23 | 73 | 93 | | -- | ACEI (23) | | | | Yurt içi yayınlar | | | | | | | Kaynar | 2005
Erzurum
Türkiye | 45(33) | 22 | 23 | 39 | | -- | -- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | Bizim Çalışmamız | 2008
Samsun
Türkiye | 250 (145) | 11,6 | 9,6 | 18,4 | 30 | -- | Enfeksiyöz nedenler (10,4) |
|